اعلام و اطفاء حریق
حريق جزو حوادثی مي باشد که بيشترين تلفات جانی و خسارات مالی را بدنبال دارد. اين حوادث معمولاً بصورت طبيعی نمی باشد و اکثراً توسط انسان ،بصورت عمد و يا غير عمد بوجود مي آيد . در اکثر موارد می توان از وقوع آن جلوگيری نمود و در موارد ديگر از گسترش آن جلوگيری نمود.
حريق های معمول به دو دسته تقسيم می شوند :
- حريق هاي دودزا (Smoke Fire) که بيش از ٨٠ % کل حريق های خانگي را تشكيل می دهند
- حريق های شعله ور (Flame Fire)
آمار زیر در زمینه خسارتهای مالی و جانی ناشی از حریق بسیار قابل تأمل می باشد:
- اکثر تلفات جانی از حريق های دودزا می باشد. اين تلفات معمولاً به جهت عدم امكان فرار (تخليه ساختمان) و استنشاق گازهای سمی هنگام حريق بوجود می آيد.
- آمار نشان می دهد حدود ٨٠ % از حريق های خانگی در اماکن بدون سيستم اعلام حريق رخ داده است، و مابقی به علت عدم فعال بودن اين سيستمها و يا طراحی نامناسب سيستم بوجود آمده است
- آمار نشان می دهد حدود ٢٩ % از حريق واحدهای مسكوني در آشپزخانه ، ١٣ %در اتاق خواب و ٧%در اتاق و سالن رخ داده است . اما اکثر تلفات جانی دراتاق خواب و بعلت تنفس گاز CO بوده است.
دسته بندی حریق
حریق در حالت کلی به دسته های زیر تقسیم بندی می شود:
- کلاس A: مواد قابل اشتعال معمولی نظیر چوب، لباس، کاغذ و غیره
- کلاس B: مایعات، گازها و گریس های قابل اشتعال
- کلاس C: تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
- کلاس D: فلزات قابل اشتعال
سیستم اعلام حریق چیست؟
مجموعه ای از دستگاه ها و المان ها که با همکاری یکدیگر در هنگام تشخیص دود ، آتش ، گاز کربن دی اکسید و دیگر موقعیت های اضطراری به روش های دیداری و شنیداری به افراد هشدار می دهند. اجزا تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق می توانند سنسور های تشخیص خودکار باشند و یا حتی شاسی های دستی قرار گرفته بر روی دیوار که توسط نیروی انسانی می توانند فعال شوند. همچنین در سیستم های اعلام حریق از اسپیکر ها و هشدار دهنده های صوتی ای استفاده می شود که ممکن است به کاربران هشدار عدم استفاده از آسانسور و تجهیزات مشابه را بدهد و یا آنان را مجبور به تخلیه ساختمان کند.
اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق
هر سیستم اعلام حریق از برخی بخش های اساسی تشکیل شده است که در زیر به هر یک نظر کوتاهی می اندازیم :
بخش کنترل مرکزی :این بخش شامل ورودی های ورودی ها و خروجی های سیستم است و معمولا با نمایشگر یا چراغ های موجود وضعیت سیستم و کنترلر ها را نشان می دهد.
ماژول برق اصلی :این ماژول شامل یک آداپتور یا تامین کننده برق است که برق 120 یا 240 ولت مستقیم را به دستگاه می رساند. در شرکت ها و صنایع بزرگ که از سیستم های اعلام حریق بزرگ و حرفه ای استفاده می کنند حتی ممکن است یک فاز کامل از برق را به این سیستم اختصاص دهند.
ماژول برق پشتیبان :برای اطمینان از کارکرد صحیح سیستم حتی زمانی که برق قطع می باشد معمولا یک ماژول برق پشتیبان برای سیستم اعلام حریق تهیه می شود که این ماژول پشتیبان ممکن است برق اضطراری شهری و یا برق UPS با استفاده از باتری های ظرفیت بالا باشد.
دستگاه های ورودی :این دستگاه ها مجموعه ای از ماژول های هشدار دهنده برای سیستم هستند که می توانند شامل تشخیص دهنده های دود و حرارت باشند که به سیستم خطرات را گزارش می کنند.
دستگاه های هشدار دهنده :این دستگاه ها مجموعه ای از ماژول ها هشدار دهنده برای انسان ها هستند که می توانند شامل آلارم ها و آژیر ها باشند که پس از دریافت ورودی از کنترلر مرکزی فعال می شوند.
بسته به عملکرد و اجزای یکپارچه ، چندین طبقه بندی سیستم های اعلام حریق وجود دارد.
سیستم های اعلام حریق خودکار از طریق ردیاب های حریق ، مانند سنسورهای دود یا گرما فعال می شوند. هشدارهای دستی با نقاط تماس دستی فعال می شوند. هر دو می توانند در یک سیستم گنجانده شوند.
سیستم های اعلام حریق یک مرحله ای به همه افراد در ساختمان هشدار می دهند که یک سنسور فعال شده است. سیستم های اعلام حریق دو مرحله ای فقط به افراد خاصی که مجاز به انجام اقدامات مناسب قبل از مرحله دوم هستند هشدار می دهد. این سیستم برای سرویس دهی به مناطق عمومی بزرگ (به عنوان مثال ، مراکز بهداشتی درمانی) برای جلوگیری از وحشت و پاسخ ترسناک ناکافی طراحی شده است.